Müşteri Hakkında
ABD’de yerleşik bir aracı kurum olan müşteri, dünyanın her yanından bireysel ve kurumsal yatırımcılara hizmet vermektedir. Aracı kurum kendi müşterilerine analiz platformu üzerinden, tüm başlıca ABD borsalarına ve piyasa merkezlerine bir tıkla erişim sağlamaktadır. Bu platformda otomatik alım-satım stratejileri uygulanabilmekte, bunlar sürekli olarak takip ve test edilebilmektedir.
Sorun
Müşteri işlem yaptırdığı ürünlere opsiyon ve vadeli işlemleri eklemek istiyordu, ancak mevcut alım-satım platformunda SPAN teminatlandırma yönteminin uygulanması konusunda bazı sorunlar çıkmıştı.
SPAN yönteminin alım-satım platformuna yeni sürüm çıkarılarak yerleştirilmesi yerine, sisteme mükemmel bir şekilde entegre olan harici bir servis şeklinde sunulması istenmekteydi. Bir yandan da, SPAN teminatlandırma sistemini hedge edilmemiş vadeli işlemler için uygulanan farklı algoritmalar ile bağdaştıracak bazı sofistike portföy hesaplama kurallarına ihtiyaç duyulmaktaydı.
Müşteri SPAN hesaplamaları sırasında geçecek süre konusunda da kaygılıydı, buna bir sınır koyulmalıydı. SPAN teminatlandırma yönteminde; ne kadar daha fazla emir ve pozisyon varsa, algoritmanın portföyü analiz etmesi de o kadar daha fazla sürmektedir. Bir yandan da, emirler gerçekleştikçe portföyün sürekli yeniden değerlemeye tabi tutulması gerekmektedir.
Müşteri, teminat hesaplama yöntemi için sistem geliştirme çalışmalarının deneyimli bir yazılım hizmet sağlayıcısı tarafından yapılmasına karar vermişti.
Talep edilen teminat hesaplama mantığının çerçevesi şöyleydi:
- Portföyün mevcut teminat gereksinimi (ana hesap ve alt hesaplar bazında)
- İşlem öncesi (pre-trade) emir doğrulama
- Varsayımsal analiz
Son olarak, bazı borsalara vadeli işlem ve opsiyon emirlerinin iletilmesi için altyapı çalışması talep edilmişti. Bu borsalar: CBOT, CFE, CME, COMEX, EUREX, ICEBS, ICEEU, ICEUS ve NYMEX.
Çözüm
Daha önce ABD’de yerleşik başka şirketlere benzeri hizmetleri sağlamış olan ve bünyesinde ilgili konunun uzmanı olan profesyoneller bulunan Devexperts, müşterinin tercihi olmuştur.
Devexperts tüm gereksinimleri karşılamak için birbirinden bağımsız üç adet sistem işlevi hazırlanmasını teklif etmiş, bu şekilde mevcut sistem ile entegrasyonun kolayca sağlanabileceği düşünülmüştür:
- Vadeli işlem ve opsiyon işlemleri kapsamındaki teminat gereksinimlerinin mantığını oluşturacak olan “Teminat İşlevi”:
- SPAN’e uygun ürünler için SPAN teminat hesabı
- SPAN’e uygun olmayan ürünler için hedge edilmeyen vadeli işlem teminatı
- Hesap/ürün bazında tanımlanan, gün içi hafifletilmiş teminat gereksinimi
- Hesap bazında tanımlanan artırılmış teminat gereksinimi
- Müşterinin grafik kullanıcı arayüz terminallerinde pozisyonların algoritmik ve manuel olarak gruplanmasından sorumlu olacak bir “Pozisyon Gruplama İşlevi”.
- Vadeli işlem ve opsiyon piyasaları için teorik fiyatları sağlayan bir “Opsiyon Fiyatlama İşlevi”.
Teminat İşlevinin hem SPAN yöntemini, hem de hedge edilmeyen vadeli işlemler için teminat hesaplamasını gerçekleştirmesi gerekirken, SPAN algoritmasının CME metodolojisine uygun olması gerekmekteydi. SPAN yöntemine uygun olan ve olmayan kontratlardan oluşan karma bir portföy için de teminat hesaplaması yapılabilmeliydi.
Devexperts, Teminat İşlevini müşterinin arka taraf sistemlerinin dâhili bir bileşeni olmak üzere tasarlamıştır. Bu yapıda tanımlamalar, pozisyonlar, emirler, teminatlandırma ayarları, dönüşüm oranları, ana/alt hesap ilişkileri ve teorik opsiyon fiyatları gibi veriler Teminat İşlevine aktarılmaktadır. Devexperts bu entegrasyonlar, desteklenen API’ler, veri formatları ve kullanım senaryolarına dair tüm teknik detayları belgelemiştir.
Pozisyon Gruplama İşlevi, müşteri portföylerindeki pozisyonları algoritmik ve önceden belirlenmiş kurallara göre gruplamak üzere tasarlanmıştır. Müşterinin arka taraf sistemleri ile iletişim halinde olacak, Teminat İşlevi için geliştirilmiş olan entegrasyon uç noktalarını ve protokolleri kullanarak portföy pozisyon verilerini alacaktır.
Likiditesi az olan opsiyon kontratları söz konusu olduğunda, Teminat İşlevi Net/Uzun/Kısa Opsiyon değerlerini hesaplamak için teorik opsiyon fiyatlarına ihtiyaç duymaktaydı.
Buna yönelik olarak, münferit bir bağlantı noktası üzerinden Opsiyon Fiyatlama İşlevi geliştirilmiş, müşterinin diğer risk yönetim araçlarının ve son kullanıcı arayüzünün teorik fiyatları ve Greek’leri alması sağlanmıştır.
Opsiyonların fiyatlanması için, Devexperts iştiraki dxFeed’in dxPrice isimli bulut hizmetinin kullanılması önerilmiştir. Bu hizmet opsiyon piyasa verisini almakta ve arbitrage-free (türevleri ve alternatif piyasaları dikkate almayan) teorik fiyatları ve Greek’leri veri akışı olarak sağlamaktadır. dxFeed’in proje kapsamına dâhil olan tüm borsalar için piyasa veri akışı bulunmaktadır.
Bu üç işlevin devreye alınması ile, müşteri SPAN yöntemine uygun vadeli işlem ve opsiyonlar için SPAN yöntemini, SPAN yöntemine uygun olmayan ürünler için ise hedge edilmeyen vadeli işlemlere uygun bir teminatlandırma yöntemini uygulayabilir hale gelecektir. Önerilen çözüm, istenen tüm borsalarda yapılan işlemleri de desteklemektedir.
Sonuçlar
Devexperts tarafından, müşteri için kapsamlı bir sistem tasarımı yapılmıştır. Bu tasarımı kullanarak, müşteri SPAN yöntemine uygun vadeli işlem ve opsiyonlar için SPAN yöntemini, SPAN yöntemine uygun olmayan ürünler için ise hedge edilmeyen vadeli işlemlere uygun bir teminatlandırma yöntemini uygulayabilir hale gelecektir. Bu kapsamda teslim edilenler; üst ve alt seviye tasarım, tasarım plan/çizimleri ve veri akış şemaları olmuştur.
Proje tasarımında müşterinin gereksinimlerini karşılamak üzere üç adet münferit işlev yer almıştır: portföyün mevcut teminat gereksinimi, işlem öncesi (pre-trade) emir doğrulama, ve varsayımsal analiz. Bunlar müşterinin mevcut alım-satım platformuna rahatlıkla uyarlanabilecek, ve talep edilen tüm borsaları destekleyecektir.